ENDOKRİN BOZUCULARDAN KORUNMAK İÇİN 10 ÖNLEM

ENDOKRİN BOZUCULARDAN KORUNMAK İÇİN 10 ÖNLEM

ENDOKRİN BOZUCULARDAN KORUNMAK İÇİN 10 ÖNLEM

 

Endokrin bozucular, vücutta endokrin sistemin dolayısıyla da hormonların doğal işleyişini bozarak sağlık üzerinde olumsuz etkilere yol açan kimyasallardır. Sık kullanılan eşyalar, yiyecek-içecekler, giysiler, solunan hava ve hatta vücutta bulunabilirler. Bu kimyasallar; hormonların üretim, salınım, taşınma, bağlanma, etkileşim veya vücuttan atılım süreçlerini, hormonal dengeyi olumsuz yönde etkileyerek sağlığı bozar. Endokrin bozucu kimyasallar çok ciddi sağlık ve çevre sorunlarına yol açabilir. Memorial Şişli Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bölümü’nden Prof. Dr. İbrahim Şahin, endokrin bozucu maddelerin/kimyasalların sağlığa etkileri hakkında bilgi verdi. 

 

Anne sütünden bebeklere de geçebiliyor

Endokrin bozucu kimyasalların neden olduğu sorunlar arasında; kısırlık, düşük, doğum kusurları ve erken ergenlik gibi üreme sağlığı problemleri yer alır. Özellikle anne karnındaki bebekler ve küçük çocuklar, endokrin bozucuların etkilerine karşı daha hassastır. Bu maddeler, beyin gelişimini ve nörolojik fonksiyonları olumsuz etkileyebilir. Yine bazı endokrin bozucular hormonla ilişkili kanserlerin (örneğin testis, meme ve prostat kanseri) riskini artırabilir. Endokrin bozucu maddeler kalp hastalıkları, tiroid hastalıkları, obezite, diyabet ve diğer metabolik bozukluklara yol açabilmektedir. Bağışıklık sistemini olumsuz etkileyebilmekte ve davranış bozukluklarına(otizm, dikkat eksikliği, hiperaktivite vb.) neden olabilmektedir. Endokrin bozucu maddelerin pek çoğu yağda eriyen kimyasallar olduğu için yağ dokuda birikip uzun süre vücutta kalarak genleri de etkileyebilir. Bu durum gelecek nesiller için de tehlike oluşturmaktadır. Endokrin bozucu kimyasallar anne sütünden bebeğe de geçebilmektedir. 

 

1600’ ün üzerinde endokrin bozucu madde/kimyasal bulunuyor

Günlük hayatta birçok endokrin bozucu maddeye maruz kalınmaktadır. Endüstriyel kimyasallardan plastik ürünlerin üretiminde çok sık kullanılan Bisfenol A (BPA) ve polivinil karbon, poliklorin bifeniller ve ağır metaller endokrin bozucu olarak kabul edilen kimyasallardır. Bunlar su, süt kutuları, plastik şişeler, plastik bardak, biberonlar, emzikler, halılar, perdeler, mobilyalar, oyuncaklar,  elektronik malzemeler ve bazı otomobil malzemeleri gibi hayatımızın her alanında bulunabilmektedir. Çevresel endokrin bozucular olarak kabul edilen, tarımda kullanılan bazı pestisitler (zararlı böceklerle mücadele için kullanılan kimyasallar), herbisitler (zararlı otlarla mücadele için kullanılan kimyasallar)  ve pek çok farklı çevresel kirleticiler endokrin bozucu özelliklerine sahiptir. Bazı kozmetik ve kişisel bakım ürünlerinde bulunan parabenler ve triklosan gibi maddeler de hormonları bozucu özelliklere sahip olabilir.  Fitoöstrojenler: bitkilerde doğal olarak bulunan ve insan vücudunda östrojen benzeri etkiler gösterebilen bileşiklerdir. Endokrin sistemi etkiledikleri için endokrin bozucu maddeler arasında yer alırlar

 

Plastik kullanımı azaltın, doğal içerikli ürünleri tercih edin

Endokrin bozucu maddelerin/kimyasalların etkilerinden korunmak ve maruziyeti azaltmak için ilk olarak farkındalığın artırılması gerekmektedir. Alınabilecek bazı önlemler şunlardır:

  1. Yeterli ve dengeli beslenilmeli,
  2. Kişisel bakım ürünlerinde ve ev temizliğinde daha az kimyasal içeren doğal ürünler tercih edilmeli,
  3. Özellikle gıdaların üretim,  saklama ve ısıtma işlemlerinde plastik kullanımı en aza indirilmeli, 
  4. Temizliğinden emin olunmayan havuz ve denizlerde yüzülmemeli,
  5. Meyve ve sebzeler bol su ile yıkadıktan sonra veya mümkünse soyduktan sonra tüketilmeli,
  6. Besinleri saklamak için onlarla ile etkileşime girmeyen cam, çelik, ahşap gibi ürünler kullanılmalı,
  7. Tarım ürünlerinde organik seçenekler tercih edilerek pestisit/herbisit maruziyeti azaltılmalı,
  8. BPA içermeyen ürünler tercih edilmeli,
  9. Uzun raf ömrü koruyucu madde içeren gıdalar yerine taze ürünleri tercih edilmemeli,
  10. Sigara içilmemeli ve sigara içilen ortamda bulunulmamalıdır. 


SAĞLIK 12.08.2024 12:02:00 0
Anahtar Kelimeler: ENDOKRİN BOZUCULARDAN KORUNMAK ÖNLEM

Kahramanmaraş'ta Kış Hazırlıkları İçin Kurumlar Arası Koordinasyon Toplantısı

Büyükşehir Belediyesi Afet Koordinasyon Merkezi, kış mevsimi öncesinde kamu kurumları ve yerel yönetim temsilcilerinin katılımıyla toplantı düzenledi. Yoğun yağış, kar ve buzlanmaya karşı alınacak tedbirler değerlendirildi.

TSK Rehabilitasyon Spor Kulübü, Şanlıurfa Belediyesi'ni Mağlup Etti

Göbeklitepe Turnuvası'nda oynanan basketbol karşılaşmasında Türk Silahlı Kuvvetleri Rehabilitasyon Spor Kulübü, Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Engelliler Spor Kulübü'nü 66-60 mağlup etti.

Kars'ın 105. Kurtuluş Yıldönümü Kutlanacak

Kars Belediyesi tarafından düzenlenen kurtuluş yıldönümü etkinliğinde mehter marşları seslendirilecek ve tüm halk davet edildi.

Yeni Kars Şehirler Arası Otogarı 30 Ekim'de Hizmete Giriyor

Kars Belediyesi'nin modern otogar projesi, Kars'ın Kurtuluşu'nun 105. yıl dönümünde törenle açılacak. Yeni tesis, şehrin ulaşım altyapısına önemli katkı sağlayacak.

Sûfî Geleneğin Kurumsallaşması Söyleşisi OSM'de Gerçekleşti

Prof. Dr. Semih Ceyhan, Sakarya Büyükşehir Belediyesi'nin Kasım etkinlikleri kapsamında düzenlenen söyleşide tarikatların tarihsel gelişimini ve tasavvuf anlayışını anlattı.

Kayseri Büyükşehir Belediyesi Melikgazi'deki Villayı İhaleyle Satacak

Melikgazi Altınoluk Mahallesi'nde bulunan villa, 11 Kasım 2025'te açık teklif usulüyle satışa çıkarılacak. İhale Büyükşehir Belediyesi Encümen Salonu'nda gerçekleştirilecek.

Yalova'da Çocuklar Kahveyle Resim Yaptı

Yalova Belediyesi'nin düzenlediği 'Kahve Kokulu Resimler' atölyesinde 4-6 yaş grubu çocuklar kahve sularıyla resim yaparak sanatla tanıştı.

833 Yıl Sonra Selçuklu Bayrağı II. Kılıç Arslan Köşkü'nde Dalgalandı

Aksaray Belediyesi'nin tamamladığı restorasyonla II. Kılıç Arslan'ın türbe ve köşkü yeniden hayat buldu, 833 yıl sonra Selçuklu bayrağı göndere çekildi.

Büyükşehir Akademi'de Kelam Atölyesi yoğun ilgi gördü

Sakarya Büyükşehir Belediyesi'nin düzenlediği Kelam Atölyesi'nde Fikret Çetin, İslam düşüncesinin temel meselelerini ele alarak katılımcılara kapsamlı bir bakış açısı kazandırdı.

Diyarbakır'da Takas Pazarı Etkinliği Düzenlenecek

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi ve Ekoloji Derneği işbirliğiyle, tüketim kültürüne karşı dayanışmayı artırmak amacıyla Sümerpark'ta Takas Pazarı etkinliği gerçekleştirilecek.

Pendik Belediyesi Evde Refakat Hizmeti İhalesi Duyurusu

Pendik Belediyesi, sosyal destek ihtiyacı olan vatandaşlar için 16.808 saatlik evde refakat hizmeti alımı ihalesi açtı. İhale 27 Kasım 2025 tarihinde gerçekleştirilecek.

KAMEK Takı Tasarım Kursu ile Hobi Mesleğe Dönüşüyor

Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi Meslek Edindirme Kursları'nda takı tasarım eğitimi alan kursiyerler hem el becerilerini geliştiriyor hem de meslek sahibi olma fırsatı yakalıyor.

Manisa'da Yunusemre Katı Atık Transfer İstasyonu Hizmete Girdi

Yeni tesisle aylık 45 bin kilometre tasarruf sağlanacak, atık yönetiminde verimlilik artacak ve karbon salınımı azalacak.

Antalya Büyükşehir Belediyesi Engelsiz Hizmet Komisyonu 2025 Yılı İkinci Toplantısı Gerçekleştirildi

Engelli bireylerin hayatını kolaylaştırmak amacıyla düzenlenen toplantıda, erişilebilirlik çalışmaları ve toplu ulaşımda engelsiz hizmetler ele alındı.

Polatlı Fatih Sultan Mehmet Kültür Merkezi'nin İnşaat Çalışmaları Devam Ediyor

Ankara Büyükşehir Belediyesi, Polatlı'da 6 bin 600 metrekarelik modern kültür merkezini tamamlama çalışmalarını sürdürüyor. Merkez, 511 kişilik salon ve çok sayıda sosyal alanla hizmet verecek.

Kars Belediyesi'nden Evlenecek Gençlere Destek Projesi

Kars Belediye Başkanı Prof. Dr. Ötüken Senger, Aile Yılı kapsamında 'Evlenecek Gençlerin Desteklenmesi Projesi' protokolünü imzaladı.

Yunusemre'de Atatürk Resim Sergisi Açıldı

Yunusemre Belediyesi, Atatürk'ün vefatının 87. yılında 18 Manisalı sanatçının 30 eserinden oluşan resim sergisi düzenledi. Sergi, 10 Kasım'a kadar ziyaret edilebilecek.

Sapanca Gölü için 6 kilometrelik kentsel tasarım projesi tanıtılıyor

Sakarya Büyükşehir Belediyesi, Sapanca Gölü çevresinde 6 kilometrelik rekreasyon alanı oluşturacak projenin tanıtımını 7 Kasım'da yapacak

Nevşehir'de İki Caddeye Trafik Düzenlemesi Getirildi

Göktürk-Erenler Caddesi kesişimi trafiğe kapatılırken, Mustafa Paslanmaz Caddesi'ne ağır vasıta girişi yasaklandı.

Aksaray Şehitler Müzesi Açılışının İkinci Yılını Geride Bıraktı

Aksaray Belediyesi tarafından 2023 yılında hizmete açılan Şehitler Müzesi, 600 metrekarelik alanı ve tematik bölümleriyle ziyaretçilerini ağırlamaya devam ediyor.

Gülpınar, 'Terörsüz Türkiye' Sürecine Destek Verdi

Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Kasım Gülpınar, Engelliler Koordinasyon ve Yaşam Merkezi'nde düzenlenen panelde Türkiye'nin bölgesel konumu ve terörle mücadeleyi değerlendirdi.