Yerli Tedarik Sanayisinde İthalata Bağımlılık Ancak Yerli Stratejiler Devreye Alınarak Azalır!
TAYSAD: Yerli Üretim ve Tedarik Stratejilerinin Hızla Geliştirilmesi ve Desteklenmesi Hayati Öneme Sahip!
Türkiye otomotiv tedarik sanayinin tek temsilcisi olan TAYSAD, 225 firmanın katılımıyla gerçekleştirdiği Rekabetçilik Anketi ile sektörün mevcut durumunu ve öncelikli sorunlarını ortaya koydu. Ankete göre sektörün son iki yılda yaşadığı en büyük zorluk, yüzde 92 ile yüksek iş gücü maliyetleri oldu. Ankete katılanların yüzde 35’inin kapasite kullanım oranının yüzde 70’in altında kaldığı görüldü. Yerli tedarik sanayisinin küresel ölçekte güçlü bir konumda olduğunu söyleyen TAYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Yakup Birinci, “Yerli tedarik sanayisinin rekabet gücünü tehdit eden başlıca sorunlar çok net; hızla yükselen maliyetler, döviz kuru politikaları ve finansmana erişimde yaşanan darboğaz. Bu sorunların çözümü için sektörel ve yapısal önlemlerin vakit kaybetmeden hayata geçirilmesi gerekiyor. Ankete katılan firmaların yüzde 64’ü son bir yılda istihdamında yüzde 10’dan fazla daralma yaşadığını, yüzde 74’ü ise bu yıl kapasite artırıcı yatırım planlamadığını ifade ediyor. Yani her 4 firmadan 3’ü yatırım planlamıyor. Bu tablo, sadece mevcut durumu değil, geleceğe dönük beklentilerin de zayıfladığını ortaya koyuyor. Ayrıca Çin’den ithalatta büyük bir artış var. Bu artış, uzun vadede üretimin ithalata bağımlı hale gelmesine, yerli tedarikçinin zayıflamasına ve sanayimizin dışa açıklığının kritik seviyelere ulaşmasına yol açabilir. Bu nedenle, ithalata bağımlılığı azaltacak yerli üretim ve tedarik stratejilerinin hızla geliştirilmesi ve desteklenmesi hayati önemdedir” dedi.
Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD), otomotiv sektörünü tedarik sanayi özelinde değerlendiren bir anket çalışması gerçekleştirdi. TAYSAD’ın Rekabetçilik Anketi sonuçlarına göre otomotiv tedarik sanayisinin son iki yılda yaşadığı en büyük zorluklar ele alındı. Buna göre sektörün son iki yılda yaşadığı en büyük zorluk, yüzde 92 ile yüksek iş gücü maliyetleri oldu. Sektör temsilcileri ayrıca yüzde 82,22 ile baskılanan döviz ve yüzde 46,67 ile de faiz yükü/krediye erişim zorluğunu en büyük zorluklar arasında sıraladı.
İstihdamda daralma devam ediyor!
Ankete göre tedarik sanayisinin istihdamında yüzde 10’dan fazla daralma yaşayan firmaların oranı yüzde 64’ü buldu. Ankete göre son 12 ayda istihdamında daralma yaşanmadığını belirtenlerin oranı ise yüzde 31,56’da kaldı. 2025 yılının ilk çeyrek sonu itibarıyla şirket borçluluğunda artış bekleyenlerin oranı yüzde 49,33 olurken, anketin dikkat çekici noktalarında biri de “Son iki yılda hiç konkordato ilan etmeyi düşündünüz mü” sorusu oldu. Otomotiv tedarik sanayisinde son 2 yılda konkordato ilan etmeyi düşünen firma olmasa da alt tedarikçilerinin yüzde 34’ünün konkordato ilan etmesi endişe verici olarak kayıtlara geçti. Bu durum, tedarik sanayicileri açısından konkordatonun, şirketin tasviyesi ile eş değer ve firma için geri dönülemez bir yol olarak görülmesinden dolayı düşünülmediği şeklinde yorumlanabilir. “2024’te üretim kapasite kullanım oranınız ne oldu” sorusuna yanıt verenlerin yüzde 35’inin kapasite kullanım oranının yüzde 70’in altında kaldığı görüldü. Ankete göre 2025 yılında kapasite artışı yatırımı planlamayanların oranı yüzde 64 olurken kararsızlarla birlikte bu oranın yüzde 74 seviyesine yükselmesi dikkat çekti. Ankete yanıt veren firmaların yüzde 44’ü son 1 yılda yeni proje kazanımında düşüş yaşadığını belirtirken yeni projelerinde artış yaşadığını belirtenlerin oranı yüzde 25,78 seviyesinde kaldı. Verilere göre kaybedilen projeler ağırlıklı olarak Çin’e yöneldi. Hindistan da ikinci sırada yer aldı. Anket, yatırımın da yön değiştiğini ortaya koyuyor. Kapasite artışı Türkiye’de yavaşlarken yatırım rotalarının yurt dışına kayması endişe verici. Ankete katılanların yüzde 27,23’ü yurt dışında tesis yatırımı planı yaparken bu ülkeler ABD, Çin, Fas, Romanya, Almanya, Doğu Avrupa ve Mısır olarak sıralandı.
Her 4 firmadan 3’ü yatırım yapmıyor!
Yerli tedarik sanayisinin rekabet gücünü tehdit eden başlıca sorunların çok net olduğunu söyleyen TAYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Yakup Birinci, “Hızla yükselen maliyetler, döviz kuru politikaları ve finansmana erişimde yaşanan darboğaz. Bu sorunların çözümü için sektörel ve yapısal önlemlerin vakit kaybetmeden hayata geçirilmesi gerekiyor. Ankete katılan firmaların yüzde 64’ü son bir yılda istihdamında yüzde 10’dan fazla daralma yaşadığını, yüzde 74’ü ise bu yıl kapasite artırıcı yatırım planlamadığını ifade ediyor. Yani her 4 firmadan 3’ü yatırım yapmıyor. Bu tablo, sadece mevcut durumu değil, geleceğe dönük beklentilerin de zayıfladığını ortaya koyuyor” dedi. Yerli tedarik sanayisinin küresel ölçekte güçlü bir konumda olduğunu vurgulayan Yakup Birinci, şu değerlendirmeyi yaptı: “Ancak iç pazarda yüksek maliyetler, finansmana erişimdeki darboğazlar ve döviz kurundaki dalgalanmalar bizi zorluyor. Özellikle işgücü maliyetlerindeki artış, sadece rekabet gücümüzü değil, üretimin sürdürülebilirliğini de tehdit eder boyutta. Bu nedenle, otomotiv tedarik sanayinin yükünü hafifletecek şekilde finansman desteklerinin sadeleştirilmesi, nitelikli istihdam için SGK ve vergi teşviklerinin artırılması, verimlilik ve dijitalleşme yatırımlarına özel destekler sağlanması şart. Bu kapsamda, istihdam ve ihracata dayalı bir döviz dönüşüm desteği düşünülebilir. Otomotiv tedarik sanayi firmalarına, her 100 kişilik istihdam için, belirlenecek ihracat tutarı karşılığında +1 puan döviz dönüşüm desteği sağlanırsa hem kayıtlı istihdam korunacak hem de tedarikçilerin ihracat iştahı artacaktır. Uzun yıllara dayalı ve yoğun emeklerle kurulmuş olan tedarik ağlarını maliyet baskısı ile kopma noktasına getirmemeliyiz.”
Çin’den İthalat Hızla Artıyor, Yerli Tedarikçinin Payı Daralıyor!
Orta ve uzun vadeli yapısal tehditlerin de gündemde olduğuna dile getiren TAYSAD Başkanı Yakup Birinci, bunların başında Çin’den yapılan ithalattaki hızlı artışa dikkat çekerek şunları söyledi: “Çin gibi ülkelerle rekabette korunmak adına yerli tedarikçi kullanımının artırılması, yerlileşmeye göre teşvik sisteminin kurgulanması ve ana sanayi ile tedarikçi arasında adil ve uzun soluklu fiyatlama mekanizmalarının hayata geçirilmesi büyük önem taşıyor. Bu noktada özellikle Çin’den gelen ithalatın son yıllarda hızla artmakta olduğunu göz ardı edemeyiz. GTIP 8708 başlığı altında, yani motorlu taşıtlar için parça ve aksesuarlar kategorisinde, Çin’den ithalatın son 5 yılda yüzde 156 arttığını görüyoruz. Metal dökümden parçalarda ise Çin’in payı son 3 yılda yüzde 175 arttı. Bu artış, uzun vadede üretimin ithalata bağımlı hale gelmesine, yerli tedarikçinin zayıflamasına ve sanayimizin dışa açıklığının kritik seviyelere ulaşmasına yol açabilir. Bu nedenle, ithalata bağımlılığı azaltacak yerli üretim ve tedarik stratejilerinin hızla geliştirilmesi ve desteklenmesi hayati önemdedir.”
Albayrak Beton Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Albayrak
Denizli Büyükşehir Belediyesi Bilim Merkezi, 7-12 yaş arası öğrenciler için 10-14 Kasım tarihlerinde Bilim Kampı düzenliyor. Eğlenceli ve öğretici atölyelerle dolu program için başvurular başladı.
Büyükşehir Belediye Başkanı Fırat Görgel ve AK Parti heyeti, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ile Kahramanmaraş'ın adalet altyapısını güçlendirecek projeleri değerlendirdi.
Belediye Başkanı Özkan Çetinkaya, sosyal medyadan yaptığı açıklamada yatırımları incelediklerini ve halkın görüşlerini dinlediklerini belirterek şehre olan sevgisini ifade etti.
İçişleri Bakanlığı Mülkiye Müfettişi'nin denetim raporunda, Kocasinan Belediyesi'nin 2020-2025 dönemindeki hizmetleri övgüyle değerlendirildi.
Kartal Belediyesi'nin ev sahipliğinde düzenlenen Fabrika Otomasyon Çözümleri Zirvesi, 4-6 Kasım 2025 tarihlerinde 80'den fazla sektör uzmanını bir araya getiriyor.
Tarsus Belediyesi'nin LÖSEV işbirliğiyle düzenlediği atölyede, katılımcılar lösemili çocuklar için kuklalar üretti ve farkındalık eğitimi aldı.
Kepez Belediyesi Sağlık Merkezi, Güneş Anaokulu ve Şehit Hakan Karakaya İlkokulu'nda gerçekleştirdiği göz sağlığı taramalarında toplam 465 öğrenciyi muayene etti. Yapılan kontrollerde 49 öğrencide görme bozukluğu belirlendi.
Bakan Bolat, cari işlemler fazlası ve ihracat rekorlarına dikkat çekerek 2026 yılı bütçe hedeflerini açıkladı. Dört ay üst üste cari fazla bekleniyor.
Keçiören Belediyesi'nin düzenlediği seminerde, Mustafa Kemal Atatürk'ün hayatı, ilkeleri ve Cumhuriyet kazanımları katılımcılara anlatıldı.
Yomra Belediye Meclisi'nin Kasım ayı ikinci oturum toplantısı Belediye Başkanı Mustafa Bıyık başkanlığında gerçekleştirildi.
Doğukent, Seyrantepe ve Güllübağ Mahalleleri'nde kurulan 3 sıfır atık market, vatandaşların geri dönüştürülebilir atıklarını puan karşılığında temel ihtiyaç ürünleriyle değiştirebileceği sistemi başlattı.
Mudanya Belediyesi Kadın Eşitlik Merkezi, Güzelyalı'da eski eşi tarafından iş yerinde bıçaklanan kadına hukuki ve psikolojik destek sağlayacaklarını açıkladı.
Kepez Belediyesi, 10 Kasım'da Atatürk'ü sevdiği şarkılarla anacak konser ve Sunay Akın'ın 'Aslanlı Yol' sunumu düzenleyecek. Etkinlikler Erdem Bayazıt Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilecek.
Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi, 63 kırsal mahallede 2 bin 718 üreticiye 90 kilometre sulama borusu dağıtarak 23 bin 500 dekar tarım arazisini modern sulama sistemlerine kavuşturdu.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nin 100. yıl töreninde yaptığı konuşmada, hukuk fakültelerine girişte önümüzdeki yıldan itibaren ilk 100 bin başarı sıralaması şartı getirileceğini açıkladı.
Kepez Belediyesi ve Antalya Mimarlar Odası işbirliğiyle düzenlenen IABA 2025, 50 yıl sonra endüstri mirası Pil Fabrikası'nda kapılarını açtı. 'ARADA' temasıyla düzenlenen bienal, 9 Kasım'a kadar ziyaret edilebilecek.