Ticaret Bakanı Bolat, Edirne'de Balkan İş ve Yatırım Forumu'nda konuştu

Bakan Bolat, Edirne Valiliği ev sahipliğinde, Ticaret Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı himayelerinde, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve Türkiye İhracatçılar Meclisinin (TİM) destekleriyle bir otelde gerçekleştirilen Balkan İş ve Yatırım Forumu'nda yaptığı konuşmada, Türkiye'nin Balkanlar'a açılan kapısı Edirne'de iş insanlarıyla bir araya gelmekten büyük memnuniyet duyduğunu söyledi.

Bolat, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Kosova ve Kuzey Makedonya’dan bakanlar ve iş insanlarının foruma katılmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

İklim değişikliğinin hassas ekonomilerde büyümeyi tehdit ettiğini anlatan Bolat, bölgede de iklim değişikliğinin etkilerinin hissedildiğini belirtti.

Son dönemde Bosna-Hersek'in sel felaketleriyle karşı karşıya kaldığını hatırlatan Bolat, Bosna Hersek halkına geçmiş olsun dileğinde bulundu.

- "Küresel ekonomik büyüme oranı yavaşlama eğiliminde"

​​​​​​2023'te olduğu gibi, 2024 yılı itibarıyla küresel ekonomik büyüme oranının yavaşlama eğilimi gösterdiğini aktaran Bolat, 2023 yılında zayıf bir şekilde yüzde 3,2 olarak gerçekleşen dünya ekonomik büyümesinin 2024'te de aynı şekilde yüzde 3,2’lik seviyede, 2025 yılında ise yüzde 3,3 olmasının beklendiğini aktardı.

Bolat, dünyada yavaşlayan küresel ekonomiye karşın, bölgesel işbirliklerine yönelik eğilimin gittikçe arttığına işaret ederek sözlerini şöyle sürdürdü:

"Küresel gelişmeleri yakalayarak fırsatlardan yararlanmak ve tehditleri bertaraf etmek amacıyla bölgesel işbirliğimizin devamlılığı olmazsa olmazdır. Yakın coğrafyalarımızda devam eden savaşlar ve küresel ısınma gibi tehditleri bertaraf etmede ve barışı sağlamada bölgedeki işbirliğimizin önemi daha güçlü bir biçimde ortaya çıkmaktadır. Bu anlamda Balkan politikamızın dört ana eksenini; üst düzeyli siyasi diyalog, güvenlik, ekonomik entegrasyon ve bölgedeki çok kültürlü toplumsal yapıların korunması teşkil etmektedir. Bu hedef doğrultusunda, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan, çok büyük gayretler sarf etmektedir. Bölge ülkeleri arasında 'ortak çıkar alanları' yaratılarak mevcut işbirliğinin hızlandırılması ve kapsamlı bir bölgesel entegrasyon sağlanması, hedeflerimizin başında gelmektedir."

- "Balkan ülkeleri önemli bir ticari partner"

Balkan ülkelerinin Türkiye için önemli bir ticari partner olmaya devam ettiğine vurgu yapan Bolat, 2023 yılına bakıldığında bölge ülkeleriyle toplam ticaret hacminin 34,3 milyar dolara yükseldiğine dikkati çekti.

Bolat, 2024'ün üçüncü çeyreği itibarıyla bölge ülkeleriyle ticaret hacminin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 23 artışla 27,2 milyar dolar olarak gerçekleştiğini, bu rakamların Balkan ülkeleriyle güçlü işbirliğine işaret ettiğini dile getirdi.

Türkiye'den özel sektör tarafından 11 Balkan ülkesine bugüne kadar 3 milyar 131 milyon dolar yatırım yapılarak üretim-istihdam imkanları sağlandığını belirten Bolat, şunları kaydetti:

"11 Balkan ülkesinden Türkiye’ye gelen doğrudan yatırım ise 182 milyon dolar olmuştur. Balkan ülkelerinin Avrupa kurumlarıyla bütünleşme perspektifi, bölgede istikrar ve reformların sürdürülmesi açısından önemli bir teşvik unsuru olmayı sürdürmektedir. Türkiye, Balkan ülkelerinin bu perspektifini desteklemektedir. Zira, Avrupa Birliği de barışın sağlanması, yeşil dönüşüm ve dijital ekonomi kavramlarına oldukça önem vermektedir. AB, Batı Balkanlar için Büyüme Planı'nı yürürlüğe koymuştur.

Bu plan çerçevesinde AB, Balkanlar'daki aday ülkelere, altyapı, ulaşım, enerji, yeşil ve dijital dönüşüm ile insan sermayesini geliştirmeye yönelik projeler temelinde 2 milyar avrosu hibe ve 4 milyar avrosu kredi olmak üzere toplam 6 milyar avro finansman sağlayacaktır. Türkiye, Balkanlar’da gerek altyapı gerek üstyapı itibarıyla, havaalanları, otoyollar ve köprülerden hidroelektrik ve yenilenebilir enerji santrallerine, atık su arıtma tesislerine kadar birçok önemli projeyi hayata geçirmiştir. AB Büyüme Planı kapsamında açılacak ihalelere AB üye ülkeleri, ülkemiz de dahil olmak üzere AB aday ülkeleri ve Avrupa Ekonomik Alanı Anlaşması'na taraf ülkeler katılım sağlayabileceklerdir."

- "Türk müteahhitleri dünya çapında başarılı"

2023 yılında AB’ye aday Balkan ülkelerine Türkiye'den toplamda 2 milyar dolardan fazla yatırım yapıldığını ifade eden Bolat, bugüne kadar Türk müteahhitlerin 11 Balkan ülkesinde toplamda 668 projede 24,7 milyar dolarlık inşaat işi yaptığı bilgisini paylaştı.

Bakan Bolat, Türkiye'deki müteahhitlik firmalarının havalimanları, metrolar, endüstriyel tesisler, doğalgaz-petrol rafinerileri, otoyollar ve enerji santralleri gibi büyük ölçekli ve katma değerli projelerle öne çıktığını, dünya çapındaki başarılarını Balkanlar'da da sürdürmeye devam ettiğini söyledi.

2024 yılı ekim ayı itibarıyla Türk müteahhitlerinin, Balkanlar'da yaklaşık 10 milyar dolar değerinde 300’den fazla projeyi üstlendiğinin altını çizen Bolat, Türk yatırımcıların ve müteahhitlerin üstlenecekleri yeni projelerle, AB büyüme planı çerçevesinde, aday ülkelerin kalkınmasında ve AB'ye üyelik süreçlerinde başrol oynamaya hazır olduğunu vurguladı.

- "2024'ün ilk yarısında 1,2 trilyon dolar milli gelire ulaştık"

2023 yılında ekonominin yüzde 5,1 büyüme oranı ile ilk kez 1 trilyon dolar Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) seviyesini aştığını ve kişi başına düşen gelirin 13 bin doların üzerine çıktığını aktaran Bolat, "2024'ün ilk yarısında 1,2 trilyon dolar milli gelire ulaştık. Bu performansıyla Türkiye, dünyanın 17. büyük ekonomisi haline gelmiştir. 2024 yılının ikinci çeyreğinde ise Türkiye ekonomisi yüzde 2,5 GSYH büyüme oranına ulaşarak 16 çeyrek üst üste kesintisiz büyüme performansını sürdürmüştür. 2024'ün ilk yarısında büyüme oranımız yüzde 3,8'dir. Üretim, istihdam ve yatırım odaklı güçlü kalkınma programımızın olumlu etkileri, ihracat performansımızda da kendini göstermektedir." diye konuştu.

Türkiye'den geçen sene mal ihracatının 255,6 milyar dolara ulaştığını, bu yılın 3. çeyreği itibarıyla ihracatın geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,2 artış göstererek 193 milyar dolara geldiğini kaydeden Bolat, yıl sonunda 264 milyar dolar mal ihracatına ulaşacaklarını ifade etti.

- "Dış ticaret açığı azaldı"

Dış ticaret açığının bu yılın ilk 9 ayında yüzde 31,5 oranında azalarak 87,7 milyar dolardan 60,1 milyar dolara gerilediğini bildiren Bolat, eylül ayında ihracatın ithalatı karşılama oranının ise yüzde 76,8'lere yükseldiğini anımsattı.

Hizmet ihracatının ise 2023 itibarıyla 106 milyar dolar gibi rekor bir seviyeye ulaştığını hatırlatan Bolat, "Bu yıl bu rekoru 110 milyar dolara taşımayı hedefliyoruz. Elbette ki bu başarı, siz değerli iş insanlarımızın emekleri ve mücadeleleri ile oluyor. Bundan sonra da sizlerin ticaret diplomasisinde karşılaştıkları zorlukları gidermek adına her zaman yanınızda olacağımızı bilmenizi isterim." ifadelerini kullandı.

Bakan Bolat, Balkan Yatırım ve İş Forumu'nun ticaret ve yatırımlara yönelik işbirliğinin geliştirmesi adına önemli bir kilometre taşı olacağına inandığını sözlerine ekledi.

Konuşmasının ardından Bakan Bolat'a, Vali Yunus Sezer tarafından Selimiye Camisi hünkar mahfilinde yer alan elma ağacı motifinin işlendiği, Edirnekari tekniğiyle yapılmış tablo armağan edildi.